Fińskie święta i festiwale – jak Finowie celebrują tradycje?

Finlandia to kraj pełen fascynujących tradycji i wydarzeń, które w zaskakujący sposób splatają miłość do natury, bogate dziedzictwo historyczne oraz fińską filozofię „sisu” – czyli umiejętności przetrwania nawet najtrudniejszych zimowych wieczorów. Od festiwali saunowych po święta związane z celebracją światła, Finlandia ma w zanadrzu atrakcje, które są niczym domowa sałatka ziemniaczana – niby proste, a jednak pełne niespodzianek. Poniżej przedstawiamy dziesięć najciekawszych fińskich świąt i festiwali, które pozwolą Wam zrozumieć, dlaczego Finowie są mistrzami w celebrowaniu życia w zgodzie z naturą i, oczywiście, sauną.

Juhannus (Noc Świętojańska)

• Kiedy: Czerwiec (najbliższy weekend po 21 czerwca)
• Gdzie: Cała Finlandia
• Opis: Juhannus to jedno z tych świąt, podczas których każdy Fin wraca do korzeni – a dokładniej, do domku nad jeziorem. Wyobraźcie sobie noc, która nie chce się skończyć, ogniska rozpalane na brzegu jeziora (kokko), sauny, do których wchodzicie po dziesiąty raz tego wieczora, i grillowane kiełbaski, które mają smakować lepiej, jeśli akurat wpadły w ogień. To noc pełna magii, tańców, niekończących się rozmów i tej specyficznej harmonii, która płynie z bliskości natury. A piwo i likiery? Są jak najlepszy przyjaciel – zawsze obecne.

Vappu (Święto Pracy i Studentów)

• Kiedy: 1 maja
• Gdzie: Helsinki, Turku, Tampere i inne większe miasta
• Opis: Vappu to festiwal chaosu, radości i sporej dawki bąbelków – tak, bąbelki to klucz. To święto, podczas którego każdy student zakłada swoją białą czapkę (mimo że może minęły lata od ukończenia studiów) i wyrusza na ulice, by świętować. Pikniki w parkach, serpentyny i balony, tippaleipä (słodkie ciasto przypominające faworki) i sima (słodki napój miodowy) – wszystko to tworzy wyjątkowy mix, który wypełnia miasto radością. Właściwie Vappu to taka fińska wersja karnawału, tylko z dodatkiem historii robotniczej i dużą ilością kolorowych dekoracji.

Festiwal Światła Lux Helsinki

• Kiedy: Styczeń
• Gdzie: Helsinki
• Opis: W ciemnym, mroźnym styczniu Finowie postanowili, że chcą światła – i nie, nie chodzi o latarnie. Lux Helsinki to pięciodniowy festiwal, który zamienia stolicę w jedno wielkie świetlne dzieło sztuki. Instalacje oświetlają kluczowe miejsca, tworząc atmosferę, w której nawet najzimniejsze serce może się trochę rozgrzać. Po co siedzieć w domu, skoro można wędrować po mieście w towarzystwie świateł i odwiedzać restauracje, które oferują specjalne festiwalowe przysmaki? Zima w Helsinkach nagle staje się trochę mniej przygnębiająca.

Święto Sauny (Saunapäivä)

• Kiedy: Lipiec
• Gdzie: Cała Finlandia
• Opis: Sauna – jedyne miejsce na świecie, gdzie można siedzieć w gorącym pomieszczeniu w towarzystwie nieznajomych i rozmawiać o życiu. Saunapäivä to dzień, w którym każda sauna w kraju otwiera swoje drzwi, by dzielić się tym cudem z każdym, kto ma ochotę. Koncerty w saunie? Oczywiście. Kąpiele w jeziorze po wyjściu z sauny? Jak najbardziej. To dzień, kiedy cała Finlandia pachnie świeżym drewnem, ziołami do wachlowania i eukaliptusem. Jeśli szukasz sposobu na zrozumienie Finów, Saunapäivä jest kluczem do ich serc (i porów).

Festiwal Wina i Jedzenia w Turku

• Kiedy: Sierpień
• Gdzie: Turku
• Opis: Turku zamienia się w raj dla smakoszy podczas Festiwalu Wina i Jedzenia. Czy jest coś lepszego niż spacer wzdłuż rzeki Aurajoki z kieliszkiem wina w jednej ręce i lokalnym przysmakiem w drugiej? Nie sądzę. Podczas festiwalu można wziąć udział w warsztatach kulinarnych, które nauczyłyby nawet największego antytalentu kuchennego przygotować fiński przysmak. A co najlepsze – jest tu okazja, by spotkać lokalnych producentów, którzy chętnie opowiedzą o swoim winie lub serze, jakby to było ich własne dziecko.

Dzień Świętego Henryka (Pyhän Henrikin Päivä)

• Kiedy: 19 stycznia
• Gdzie: Katedra w Turku
• Opis: Dzień Świętego Henryka to czas, kiedy Finlandia przypomina sobie o swoim patronie – biskupie Henryku. Katedra w Turku staje się centrum uroczystości, podczas których można nie tylko wziąć udział w mszy, ale także posłuchać chóralnych pieśni, które wypełniają gotyckie wnętrza głębokim, podniosłym echem. To wydarzenie pełne duchowej refleksji, ale także historycznej dumy. Bo przecież kto nie chciałby mieć własnego męczennika w kalendarzu?

Festiwal Kwiatów w Hamina (Hamina Tattoo)

• Kiedy: Lipiec (co dwa lata)
• Gdzie: Hamina
• Opis: Kiedy myślisz o festiwalu wojskowym, pewnie nie przychodzą Ci do głowy kwiaty. A jednak Hamina Tattoo udowadnia, że nawet orkiestry wojskowe mogą być kolorowe. Festiwal ten łączy muzykę, pokazy artystyczne, parady i rekonstrukcje historyczne. To doskonałe miejsce, aby zobaczyć, jak przeszłość miesza się z teraźniejszością – a wszystko to w akompaniamencie orkiestry dętej. Dla miłośników historii wojskowości, to jak Disneyland, tylko z większą ilością mundurów i mniejszą ilością kolejek do rollercoastera.

Festiwal Tango w Seinäjoki (Tangomarkkinat)

• Kiedy: Lipiec
• Gdzie: Seinäjoki
• Opis: Tango – namiętny taniec Argentyny, który przywędrował do Finlandii i zadomowił się na dobre. Tangomarkkinat w Seinäjoki to największe wydarzenie taneczne w kraju, które pokazuje, że Finowie też potrafią być emocjonalni (przynajmniej na parkiecie). Historia tego festiwalu zaczyna się w latach 80., a jego popularność tylko rośnie. Wieczorne koncerty, konkursy i warsztaty przyciągają tłumy, a muzyka tanga wypełnia powietrze aż do rana. A jeśli kiedykolwiek myślałeś, że Finowie są zbyt powściągliwi, przyjedź do Seinäjoki – tutaj emocje dosłownie tańczą na ulicach.

Festiwal Karylionu w Kuopio

• Kiedy: Lipiec
• Gdzie: Kuopio
• Opis: Festiwal Karylionu w Kuopio to muzyczna uczta dla miłośników nietypowych dźwięków. Karylion – ten dziwaczny instrument dzwonowy, który brzmi jak skrzyżowanie kościelnych dzwonów z muzyką filmową – jest głównym bohaterem tego wydarzenia. Koncerty na świeżym powietrzu, warsztaty gry na karylionie i możliwość poznania historii tego niezwykłego instrumentu sprawiają, że Kuopio zamienia się w miejsce, gdzie każdy dźwięk niesie ze sobą historię. Czy można sobie wyobrazić lepszy soundtrack do lipcowego wieczoru?

Joulu (Boże Narodzenie)

• Kiedy: 24-26 grudnia
• Gdzie: Cała Finlandia, szczególnie Rovaniemi
• Opis: Boże Narodzenie w Finlandii to coś więcej niż prezenty – to cała ceremonia oczyszczania duszy i ciała. W wigilijny wieczór obowiązkowa sauna, która ma przygotować na nadchodzące święto, a potem suto zastawiony stół z szynką świąteczną (joulukinkku), ryżowym puddingiem (riisipuuro) i pierniczkami (piparkakut). W Rovaniemi, oficjalnym domu Świętego Mikołaja, Boże Narodzenie to prawdziwy spektakl – jarmarki, rękodzieło, a nawet renifery. To czas, kiedy nawet najbardziej sceptyczny dorosły może poczuć się jak dziecko, oczekując, że Święty Mikołaj rzeczywiście zapuka do drzwi.

Fińskie święta i festiwale to coś więcej niż tylko tradycja – to sposób na życie, które celebruje małe radości, naturę i więź z bliskimi. Od magicznych nocy Juhannus po kolorowe, nieco szalone Vappu, każdy znajdzie tu coś dla siebie. Finlandia to miejsce, które celebruje życie w harmonii z przyrodą, niezależnie od pory roku, z odrobiną nostalgii i dużą dawką radości. To kraj, gdzie nawet w najciemniejsze dni można znaleźć światło – czy to w postaci Lux Helsinki, czy w ciepłym blasku sauny.