Historia krasnali we Wrocławiu – od Pomarańczowej Alternatywy do setek figurek

Historia krasnali we Wrocławiu – graffiti Pomarańczowej Alternatywy, pomnik Papa Krasnal, pierwsze miniaturowe rzeźby

Wrocławskie krasnale to dziś symbol miasta, ale ich historia zaczęła się w latach 80. XX wieku jako znak oporu wobec władz PRL. Od pierwszych graffiti, przez pomnik „Papa Krasnal”, po setki miniaturowych rzeźb – tak wygląda droga krasnali do statusu jednej z największych atrakcji turystycznych Wrocławia.

Pomarańczowa Alternatywa i pierwsze krasnoludki (1982)

Korzenie krasnali sięgają działalności Pomarańczowej Alternatywy – opozycyjnego, happeningowego ruchu stworzonego przez Waldemara „Majora” Fydrycha. Członkowie malowali krasnoludki na murach, najczęściej na plamach farby, którymi władze PRL zamalowywały antysystemowe hasła.

Pierwsze krasnale-graffiti powstały w nocy z 30 na 31 sierpnia 1982 r. we Wrocławiu: jedno na transformatorze na osiedlu Sępolno, drugie na bloku na Biskupinie. Następnego dnia pojawiło się kolejne na budce telefonicznej.

Krasnale szybko stały się rozpoznawalnym znakiem oporu – jednocześnie dowcipnym i trudnym do zakazania.

Marsz Krasnoludków (1988)

1 czerwca 1988 r. ulicami Wrocławia przeszedł słynny Marsz Krasnoludków. W wydarzeniu uczestniczyło kilka tysięcy osób ubranych w pomarańczowe czapki i przebrania krasnali. Była to forma pokojowej demonstracji, w której humor i absurd zastąpiły tradycyjne hasła polityczne. Dziś marsz uznaje się za jedno z najbardziej symbolicznych wydarzeń schyłku PRL we Wrocławiu.

Pomnik „Papa Krasnal” (2001)

Po latach w przestrzeni miasta upamiętniono tradycję Pomarańczowej Alternatywy. 1 czerwca 2001 r. u zbiegu ulic Świdnickiej i Kazimierza Wielkiego odsłonięto pomnik „Papa Krasnal” autorstwa Olafa Brzeskiego.

Rzeźba przedstawia dużego krasnala stojącego na półkolistym cokole i przypomina, że właśnie w tym miejscu odbywały się happeningi w latach 80. To pierwszy „oficjalny” krasnal wrocławski.

Początek miniaturowych krasnali w mieście (2005)

Nowy rozdział w historii krasnali rozpoczął się w sierpniu 2005 r., gdy wrocławski rzeźbiarz Tomasz Moczek ustawił pierwsze miniaturowe figurki (wys. ok. 20–30 cm). Były to:

  • Szermierz
  • Rzeźnik
  • Pracz Odrzański
  • Syzyfki (2 figurki)

Te pięć rzeźb zapoczątkowało fenomen, który szybko rozrósł się na całe miasto.

Dynamiczny rozwój po 2005 r.

Od 2005 roku kolejne instytucje, firmy i osoby prywatne zaczęły fundować własne krasnale. Figurki pojawiały się przy restauracjach, muzeach, hotelach czy urzędach.

Wkrótce powstały mapy krasnali, trasy spacerowe i aplikacje mobilne, a szukanie figurek stało się atrakcją dla turystów i mieszkańców.

Więcej o aktualnym stanie i ciekawostkach przeczytasz w artykule Ile krasnali jest we Wrocławiu 2025? – aktualna liczba i ciekawostki.

Najważniejsze fakty w chronologii

  • 30/31 sierpnia 1982 – pierwsze krasnale-graffiti (Sępolno, Biskupin).
  • 1 czerwca 1988 – Marsz Krasnoludków we Wrocławiu.
  • 1 czerwca 2001 – odsłonięcie pomnika „Papa Krasnal” (Olaf Brzeski).
  • sierpień 2005 – pierwsze miniaturowe krasnale autorstwa Tomasza Moczka: Szermierz, Rzeźnik, Pracz Odrzański, Syzyfki.
  • po 2005 r. – systematyczny rozwój tradycji, setki figurek w przestrzeni Wrocławia.
Kiedy i gdzie namalowano pierwsze krasnale we Wrocławiu?
W nocy z 30 na 31 sierpnia 1982 r. – na transformatorze na Sępolnie i bloku na Biskupinie.
Czym był Marsz Krasnoludków?
Happening Pomarańczowej Alternatywy z 1 czerwca 1988 r., w którym tysiące osób maszerowało w pomarańczowych czapkach krasnali.
Kiedy odsłonięto pomnik „Papa Krasnal”?
1 czerwca 2001 r. przy ul. Świdnickiej i Kazimierza Wielkiego.
Kto stworzył pierwsze miniaturowe krasnale-rzeźby we Wrocławiu?
Tomasz Moczek w sierpniu 2005 r.
Jakie były pierwsze rzeźby krasnali ustawione w 2005 r.?
Szermierz, Rzeźnik, Pracz Odrzański oraz dwa Syzyfki.
Oceń artykuł
WroclawTurysta
Wrocław

;-) :| :x :twisted: :smile: :shock: :sad: :roll: :razz: :oops: :o :mrgreen: :lol: :idea: :grin: :evil: :cry: :cool: :arrow: :???: :?: :!:

Historia krasnali we Wrocławiu – od Pomarańczowej Alternatywy do setek figurek
Uczestnicy Marszu Równości z tęczowymi flagami podczas wydarzenia w centrum miasta
Marsz Równości we Wrocławiu 2025 – trasa, program i historia wydarzenia