Author WroclawTurystaViews1Published byModified by
Wro TU!
Ask Question
Żórawina, położona 18 km na południe od Wrocławia przy drodze krajowej nr 8, to wieś z ponadtysiącletnią historią, w której znajdują się unikatowe zabytki sakralne i ciekawe atrakcje w najbliższej okolicy. Choć miejscowość nie jest celem masowej turystyki, przyciąga pasjonatów architektury, regionalnych muzeów i bliskich wypadów kolejowych z Wrocławia. Działa tu stacja PKP z bezpośrednimi połączeniami z centrum stolicy Dolnego Śląska, a w sąsiednich Galowicach znajduje się jedno z najciekawszych muzeów transportu konnego w Polsce. Żórawina to także punkt wyjścia do wycieczek rowerowych po płaskim terenie doliny Oławy. Miejscowość jest częścią gminy Żórawina, która liczy nieco ponad 10 000 mieszkańców.
Żórawina – co warto zobaczyć w jednej z najstarszych wsi Dolnego Śląska
Kościół pw. Świętej Trójcy – renesansowy zabytek klasy zerowej
Adres: Aleja Niepodległości 43, 55‑020 Żórawina – kościół wpisany na listę pomników historii od 2024 roku. Świątynia powstała w XVI wieku z inicjatywy biskupa Andreasa Jerina i łączy elementy późnogotyckie z renesansowymi detalami architektonicznymi. Wyróżnia się sklepieniem kolebkowym z lunetami, manierystycznym ołtarzem głównym z 1613 roku oraz drewnianymi emporami i chórem muzycznym. Zachowały się również zabytkowe organy z XVII wieku. Kościół jest czynny dla zwiedzających poza godzinami nabożeństw, wejście bezpłatne, choć warto wcześniej skontaktować się z parafią w sprawie dostępności wnętrza.
Muzeum Powozów Galowice – skarbnica historycznego transportu
Adres: ul. Leśna 5, Galowice (3 km od Żórawiny); bilety: 20 zł normalny, 15 zł ulgowy, dzieci do lat 5 – bezpłatnie. To prywatne muzeum mieści się w odrestaurowanym spichlerzu z XVIII wieku i gromadzi ponad 50 historycznych pojazdów konnych – od sań i bryczek po reprezentacyjne karety. Obiekt prowadzi Fundacja Gallen, organizując też wystawy czasowe, warsztaty rodzinne i lekcje muzealne. Muzeum czynne jest od wtorku do piątku w godz. 9:00–15:00 oraz w weekendy od 10:00 do 16:00. W sezonie letnim możliwe są pokazy powożenia. Parking bezpłatny, dostępne WC i kącik zabaw dla dzieci.
Stacja kolejowa Żórawina – szybki dojazd z centrum Wrocławia
Adres: ul. Kolejowa 7, 55‑020 Żórawina; czas przejazdu do Wrocław Główny: 13–15 minut. Stacja obsługiwana przez Koleje Dolnośląskie oferuje kilkanaście kursów dziennie do Wrocławia, Strzelina i Kłodzka. Perony są zmodernizowane, wyposażone w wiaty i tablice dynamicznej informacji pasażerskiej. Bilet normalny na trasie Żórawina–Wrocław Gł. kosztuje 6,60 zł (stan na 2025 r.). Na terenie stacji znajduje się również wiata rowerowa i monitoring. Bezpośredni dojazd z Wrocławia jest możliwy także autobusami strefowymi linii 513 i 523 (przewoźnik Polbus).
Szkoła Podstawowa i Przedszkole w Żórawinie – edukacja i nowoczesna hala
Adres: ul. Szkolna 1, 55‑020 Żórawina – Zespół Szkolno‑Przedszkolny z pełną infrastrukturą sportową i biblioteką szkolną. Szkoła publiczna obsługuje uczniów klas 1–8 oraz dzieci przedszkolne w osobnym skrzydle. Od 2018 roku działa tu nowoczesna hala sportowa z trybunami i pełnowymiarowym boiskiem. Obiekt posiada bibliotekę, stołówkę i pracownie komputerowe. W roku szkolnym 2024/2025 placówkę odwiedza ok. 550 uczniów i 100 dzieci przedszkolnych. Działa świetlica, zajęcia dodatkowe i szkolny klub sportowy. Przy szkole znajduje się parking i przystanek autobusowy.
Gminna Biblioteka Publiczna – książki, wydarzenia i e-usługi
Adres: ul. Wrocławska 12, 55‑020 Żórawina – biblioteka z ponad 14 000 woluminów i dostępem do Legimi. Placówka oferuje pełną obsługę czytelniczą, darmowy dostęp do e-booków i audiobooków (system Legimi), a także organizuje warsztaty literackie i spotkania autorskie. Dla dzieci prowadzone są cykliczne zajęcia i teatrzyki. Biblioteka posiada dostęp do Wi-Fi, 4 stanowiska komputerowe i katalog online. Godziny otwarcia: pon.–pt. 10:00–18:00. Filie działają również w Galowicach i Rzeplinie. Wstęp bezpłatny, wymagana karta czytelnika (do wyrobienia na miejscu).
Trasy spacerowe i rowerowe – zielone otoczenie doliny Oławy
Najbliższa oznakowana trasa to Żórawina – Galowice – Święta Katarzyna, długość: ok. 11 km, nawierzchnia asfaltowa i utwardzona. Choć przez Żórawinę nie przebiega główna Dolnośląska Trasa Rowerowa, lokalne drogi o niskim natężeniu ruchu doskonale nadają się do wycieczek rodzinnych. Szczególnie polecane są trasy przez wsie Galowice i Węgry. Na rynku przy urzędzie gminy działa samoobsługowa stacja naprawy rowerów. Możliwość zaparkowania roweru dostępna m.in. przy PKP i szkole. W planach gminy jest dalsza rozbudowa sieci tras pieszo-rowerowych do 2026 roku.
Architektura folwarczna i ślady historii – dziedzictwo Żórawiny
Na terenie wsi zachowały się relikty XIX-wiecznych folwarków, m.in. dawna gorzelnia przy ul. Wrocławskiej oraz spichlerze z czerwonej cegły. Choć wiele budynków zmieniło funkcję, ich bryły i detale architektoniczne są nadal widoczne. Mieszkańcy wspominają także okres działalności PGR-u w latach PRL, który istniał przy obecnym terenie GS-u. Obecnie część zabudowań wykorzystywana jest komercyjnie (sklepy, składy budowlane). Gmina planuje rewitalizację części gospodarczej Żórawiny w ramach projektów z RPO 2021–2027.
Brak bazy gastronomicznej – najbliższe lokale poza Żórawiną
W samej Żórawinie brak klasycznych restauracji – najbliższe lokale to np. Zajazd Pod Dębem w Rzeplinie (ul. Wrocławska 50) i pizzerie w Świętej Katarzynie (Pizza Brothers). Najbliższe punkty gastronomiczne oferujące obiady i pizzę znajdują się w promieniu 3–5 km. W Żórawinie działa kilka sklepów spożywczych (m.in. Dino, Biedronka, Lewiatan) oraz piekarnie. Dla podróżnych dostępne są również automaty z kawą i przekąskami przy stacji PKP. W weekendy często organizowane są grille przy remizie lub wydarzenia gminne z foodtruckami.
Planowane inwestycje i rozwój do 2026 roku
Gmina Żórawina planuje budowę punktu informacji turystycznej przy Urzędzie Gminy oraz ścieżki rowerowej wzdłuż ul. Wrocławskiej do Galowic – realizacja do końca 2026 r. W Wieloletnim Planie Inwestycyjnym zapisano także modernizację oświetlenia LED i przebudowę sieci kanalizacji w południowej części wsi. W planach jest remont budynku Domu Kultury i budowa boiska wielofunkcyjnego przy ul. Szkolnej. Część projektów otrzymała dofinansowanie z Rządowego Programu Inwestycji Strategicznych i Funduszy Europejskich. Szczegóły dostępne w BIP gminy.
Kościół w Żórawinie – najstarszy renesansowy zabytek na Dolnym Śląsku
Kościół pw. Świętej Trójcy i św. Bartłomieja w Żórawinie to jeden z najważniejszych zabytków sakralnych w Polsce. Wzniesiony w XVI wieku, od 2025 znajduje się na liście pomników historii.
Ten wyjątkowy obiekt sakralny przyciąga miłośników historii, architektury i sztuki sakralnej. Zlokalizowany przy Alei Niepodległości 43 w centrum wsi, kościół wyróżnia się harmonijnym połączeniem stylów gotyckiego i renesansowego. Fundatorem budowli był biskup Andreas Jerin, a jego herb można do dziś odnaleźć na elewacjach i kamiennych detalach wnętrza. Kościół nieprzerwanie pełni funkcje liturgiczne, ale również jest otwarty dla zwiedzających – z zewnątrz i wewnątrz, o ile nie odbywają się nabożeństwa.
Unikalna architektura z XVI wieku
Świątynia została zbudowana w latach 1585–1594 i uznawana jest za jeden z pierwszych w pełni renesansowych kościołów na ziemiach polskich. Projekt oparto na wzorcach śląskiego humanizmu – z silnym wpływem włoskiego klasycyzmu. Wyróżniają ją:
sklepienie kolebkowe z lunetami i geometrycznymi dekoracjami stiukowymi,
dwukondygnacyjne empory wykonane z drewna i kamienia,
manierystyczny ołtarz główny z 1613 roku,
oryginalne organy piszczałkowe z XVII wieku, nadal używane podczas mszy.
Kościół nie posiada wieży – jedynie sygnaturkę, co jest rzadkością na Dolnym Śląsku. Fasada wykonana z jasnego piaskowca harmonizuje z czerwonym dachem krytym dachówką.
Jak zwiedzać kościół w Żórawinie w 2025?
Wejście do wnętrza możliwe jest przed lub po mszach świętych – warto wcześniej zadzwonić do parafii lub napisać wiadomość e-mail. Wstęp wolny, choć mile widziane są dobrowolne datki na utrzymanie zabytku. Parafia często organizuje oprowadzanie dla grup szkolnych i turystycznych po wcześniejszym uzgodnieniu terminu.
Uwaga:
W miesiącach letnich (2025) kościół często odwiedzają wycieczki rowerowe – przy świątyni nie ma parkingu dla autokarów, ale dostępny jest bezpłatny parking dla samochodów osobowych w odległości 150 m przy urzędzie gminy.
Ciekawostki, o których nie każdy wie
W świątyni zachowały się elementy wyjątkowe w skali kraju:
na sklepieniu odnaleźć można inskrypcje w języku łacińskim i niemieckim z końca XVI wieku,
przy ołtarzu znajduje się epitafium fundatora wykute z czerwonego marmuru śląskiego,
część empor zawiera malowidła alegoryczne przedstawiające cnoty chrześcijańskie – m.in. sprawiedliwość, miłość i wiarę,
kościół przetrwał II wojnę światową bez większych zniszczeń, choć przez pewien czas służył jako magazyn wojsk radzieckich.
Wnętrze budowli zachowało niemal w 100% oryginalne wyposażenie sprzed ponad 400 lat – co czyni go absolutnym unikatem w skali regionu.
Dojazd, parking i udogodnienia dla turystów
Do Żórawiny można dojechać samochodem drogą krajową nr 8 – z Wrocławia zajmuje to 25–30 minut. Stacja PKP Żórawina znajduje się 800 metrów od kościoła – kursuje tu bezpośredni pociąg z Wrocławia Głównego (czas przejazdu: 13–15 minut). Parking dla osób zmotoryzowanych znajduje się przy Alei Niepodległości, tuż obok Urzędu Gminy. Przy kościele brak toalet publicznych, ale najbliższe WC dostępne jest w bibliotece gminnej.
Dlaczego warto odwiedzić Żórawinę właśnie dla tego kościoła?
To jeden z nielicznych przykładów tak dobrze zachowanej architektury manierystycznej w Polsce, który nie został przebudowany w kolejnych wiekach. Wizyta w Żórawinie to nie tylko spotkanie z historią, ale też z unikatowym dziedzictwem sztuki protestanckiej i katolickiej – w jednej przestrzeni. Kościół jest idealnym przystankiem na trasie zwiedzania Dolnego Śląska, szczególnie dla osób zainteresowanych historią regionu i architekturą XVI/XVII wieku.
✅ FAQ – Najczęstsze pytania o Żórawinę w 2025
Czy warto odwiedzić Żórawinę, jeśli nie jestem pasjonatem historii?
Tak – poza zabytkowym kościołem znajduje się tu Muzeum Powozów w Galowicach, rozbudowana sieć ścieżek rowerowych i szybki dojazd pociągiem z Wrocławia, co czyni Żórawinę idealną na krótki wypad.
Jak dojechać do Żórawiny z Wrocławia bez samochodu?
Najwygodniej pociągiem Kolei Dolnośląskich (ok. 13–15 minut z Dworca Głównego). Stacja Żórawina znajduje się w centrum wsi. Można też skorzystać z autobusów linii 513 i 523 (Polbus).
Czy w Żórawinie są restauracje lub kawiarnie?
Nie – w samej miejscowości nie działa żadna klasyczna gastronomia. Najbliższe lokale znajdują się w Rzeplinie („Zajazd Pod Dębem”) i Świętej Katarzynie („Pizza Brothers”).
Gdzie można zaparkować w Żórawinie?
Bezpłatny parking dla samochodów znajduje się przy Urzędzie Gminy, ok. 150 m od kościoła i centrum wsi. Parking dla rowerów dostępny przy stacji PKP i przy szkole.
Czy Muzeum Powozów w Galowicach jest czynne cały rok?
Tak, ale zróżnicowane są godziny otwarcia: wt–pt 9:00–15:00, sob–nd 10:00–16:00. Bilet normalny: 20 zł, ulgowy: 15 zł, dzieci do 5 lat – bezpłatnie.
Czy Żórawina nadaje się na wycieczki rowerowe?
Tak – w okolicy znajdują się spokojne, asfaltowe trasy do Galowic, Węgier i Świętej Katarzyny. Działa stacja naprawy rowerów oraz infrastruktura parkingowa.
Czy w Żórawinie są atrakcje dla dzieci?
Poza szkołą i biblioteką, warto odwiedzić Muzeum Powozów z warsztatami edukacyjnymi. Działa też kilka placów zabaw i boisk.
Czy kościół w Żórawinie można zwiedzać indywidualnie?
Tak, ale najlepiej skontaktować się wcześniej z parafią – kościół nie jest stale otwarty jak muzeum. Wstęp wolny, mile widziane datki.
Czy w Żórawinie są sklepy i apteka?
Tak – działają sklepy spożywcze (Dino, Biedronka, Lewiatan), apteka i poczta. To dobrze rozwinięta miejscowość, mimo braku gastronomii.
Czy zwiedzając Dolny Śląsk, odwiedził_ś kiedyś kościół w Żórawinie?
Tak, znałem/em jego historię – robi wrażenie!
0%
Tak, ale nie wiedziałem/am, że to aż taki unikat.
0%
Nie, ale planuję odwiedzić przy najbliższej okazji.
