Most Grunwaldzki to jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli Wrocławia. Łączy brzegi Odry między placem Grunwaldzkim a centrum miasta, tuż obok bulwarów spacerowych i wyspy Piasek. Jego charakterystyczne, kamienne pylony i stalowe przęsło tworzą widowiskową bramę do Starego Miasta – zwłaszcza o zachodzie słońca.
Historia mostu i jego niezwykła konstrukcja
Obiekt powstał w latach 1908–1910 według projektu Richarda Plüddemanna (architektura) oraz Alfreda von Scholtza i Ernsta Günthla (konstrukcja). Zbudowano go jako most wiszący – rzadkość wśród miejskich mostów Polski. W chwili otwarcia nosił nazwę Kaiserbrücke, a po I wojnie światowej – Freiheitsbrücke. Od 1945 roku znany jest jako Most Grunwaldzki.
Most ma 112,5 metra długości i 18 metrów szerokości, a całkowita rozpiętość konstrukcji wynosi 126,6 m. Pylony zbudowano z klinkierowej cegły obłożonej granitem śląskim, a stalowe elementy połączono klasycznym nitowaniem. W chwili oddania ważył ponad 2,3 tys. ton i pochłonął około 2,8 miliona marek kosztów inwestycyjnych.
Przetrwał wojnę i powojenne remonty
Podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku Niemcy obniżyli pylony i zdjęli liny nośne, by zabezpieczyć most przed zniszczeniem. Pomimo bombardowań i zalania przez Odrę w 1946 roku, konstrukcja przetrwała i już wkrótce przywrócono przejazd. W kolejnych dekadach most był wielokrotnie modernizowany: w 1956, 1966, 1982, 1990 i 2003–2005 roku. Ostatni remont objął m.in. wzmocnienie łożysk, zabezpieczenia antykorozyjne i czyszczenie granitowych okładzin.
Most w liczbach
- Długość: 112,5 m
- Szerokość całkowita: 18 m
- Rozpiętość przęsła: 114 m
- Projektanci: Richard Plüddemann, Alfred von Scholtz, Ernst Günthl
- Rok ukończenia: 1910
- Materiał: stal nitowana, granit, klinkier
- Liczba torów tramwajowych: 2
- Numer w rejestrze zabytków: A/1653/326/Wm (od 15.10.1976)
Dlaczego warto go zobaczyć?
Most Grunwaldzki to nie tylko arteria komunikacyjna – to panoramiczny punkt widokowy. Z jego środka rozciąga się wspaniały widok na Ostrów Tumski, Wyspę Piasek i nadodrzańskie bulwary. Nocą, gdy stalowe elementy oświetlają lampy, most nabiera filmowego uroku. Często pojawia się na zdjęciach ślubnych i plenerach filmowych.
Dla miłośników architektury to przykład rzadkiej w Polsce, miejskiej konstrukcji wiszącej. Dla spacerowiczów – jedno z najlepszych miejsc na zdjęcie z panoramą miasta, szczególnie o zachodzie słońca.
Jak dojechać i gdzie zaparkować
Most znajduje się w ciągu ulicy plac Grunwaldzki – Wyszyńskiego. Dojeżdżają tu tramwaje: 2, 4, 10, 33 oraz autobusy: 145, 146, 149. W pobliżu nie ma dużego parkingu, ale można zaparkować przy ul. Norwida lub Bulwarze Dunikowskiego. Dla rowerzystów przewidziano ciąg pieszo-rowerowy po stronie południowej – w godzinach szczytu z mostu korzysta nawet ponad 600 rowerzystów na godzinę.
Co zobaczyć w pobliżu
- Ostrów Tumski – najstarsza część Wrocławia
- Wyspa Piasek – spacerowy łącznik między mostami
- Hala Stulecia – 20 minut pieszo
- Bulwar Xawerego Dunikowskiego – taras nad Odrą z widokiem na most
Ciekawostki
- Podczas budowy zużyto ponad 2000 ton stali i 2400 ton granitu.
- W latach 30. XX wieku był to jeden z nielicznych miejskich mostów wiszących w Europie.
- Po wojnie przez kilka miesięcy spoczywał na drewnianych podporach i barkach, zanim przywrócono oryginalne zawieszenie.
- W nocy z 30 na 31 grudnia 2010 roku, w setną rocznicę otwarcia, most został efektownie iluminowany w barwach biało-czerwonych.
Most Grunwaldzki jest dziś nie tylko fragmentem miejskiej infrastruktury, ale też jednym z najbardziej fotogenicznych miejsc Wrocławia – łączącym historię, technikę i malowniczość Odry.